Í Póllandi leggur fólk niður störf og fer út á götu að mótmæla – rætt við Magdalenu Kwiatkowska, nýjan stjórnarmann í Eflingu

10. 07, 2018

[et_pb_section bb_built=“1″][et_pb_row][et_pb_column type=“4_4″][et_pb_text _builder_version=“3.9″]

Magdalena Kwiatkowska tók sæti í stjórnEflingar á síðasta aðalfundi, en hún var á B-listanum í kosningunum í mars. Hún er fædd í Póllandi og að mestu alin upp þar, en móðir hennar fluttist til Íslands þegar hún var sjö ára gömul. Hún bjó áfram hjá ömmu sinni og afa, en heimsótti móður sína á Íslandi á sumrin og í skólafríum. Magdalena flutti sjálf til Íslands og fór í  Háskólann, lærði ensku og hóf síðan nám í þýðingarfræði árið 2003. Hér bjó hún í ellefu ár, en flutti aftur til Póllands árið 2011. Á síðasta ári flutti hún aftur til Íslands og segist ætla að vera hér til frambúðar.

Ég var fyrsti útlendingurinn til að læra þýðingarfræði, segir Magdalena. Ég var búin með enskuna og vildi taka masterspróf í þýðingarfræði, í þýðingum úr íslensku yfir á pólsku. Það var dálítið erfitt til að byrja með, því þetta var ekki kennt. Skólinn leysti það samt. Strax eftir að ég kláraði mastersprófið, ákvað ég að flytja aftur til Póllands og bjó í Varsjá. Þá hafði ég kynnst manninum mínum, sem er líka pólskur og við höfðum eignast dóttur. Ég var fjögur ár úti og rak mitt eigið tískufyrirtæki. Síðan flutti ég til Kanada um tíma. Ég vildi samt alltaf flytja aftur til Íslands. Ég var farin að sakna mömmu og fjölskyldunnar. Ég hafði eignast minn stað á Íslandi, svo ég ákvað að flytja til baka. Það reyndist samt ekki auðvelt að koma aftur. Margt hafði breyst frá því ég bjó hér síðast og það var mjög erfitt að finna íbúð. Húsaleiga var tvisvar til þrisvar sinnum hærri fyrir samskonar íbúð. Ég fann loksins íbúð í miðbænum og varð að ákveða mig strax. Leigusalinn sagði – þú tekur þetta strax eða ekki. Enginn tími til að hugsa. Ég þurfti að borga 600 þúsund fyrirfram og svo leigu í einn mánuð til viðbótar. Leigan var 190 þúsund á mánuði. Fyrir samskonar íbúð borgaði ég 90 þúsund áður.

Hún segir fleiri Pólverja hér nú, en áður en hún fór 2011. Þeir vilji flestir læra íslensku, en hafi ekki nægan tíma. Flestir séu í 2-3 störfum. Ég veit um Pólverja sem kunna ekki annað en pólsku. Þeir geta ekki annað en skrifað upp á allt sem þeim er rétt og mörg dæmi eru um að það sé brotið á réttindum þeirra. Ég hef heyrt um rútubílstjóra sem keyrði 16–18 tíma á dag, marga daga í röð. Hann hringdi í atvinnurekandann og sagði: Ég hef ekki fengið almennilegan stað að sofa á, ekki getað þvegið skyrtur. Atvinnurekandinn sagðist koma með nýja skyrtu á morgun. Og svo keyrir þú bara áfram. Ef þú vilt það ekki, þá hættir þú bara.

Betra að vinna á kaffihúsi en í þýðingunum
Magdalena vinnur á Café París og hefur gert það frá því að hún kom aftur til Íslands. Áður en hún fór, vann hún talsvert við þýðingar, meðal annars hjá Alþjóðahúsi, en það umhverfi hefur breyst líka. Ég gæti fengið verkefni hjá þýðingarfyrirtækjum, en það er svo illa borgað að það hreinlega borgar sig ekki. Ég byrjaði að leita að starfi í tískugeiranum, en ég hafði rekið tískufyrirtæki með vinkonu minni í Póllandi, en kaupið var talsvert betra á Café París, þar sem ég vinn átta tíma vaktir.

Magdalena tók ekki þátt í starfi verkalýðsfélaga í Póllandi. Henni hafi aftur á móti þótt breytingarnar sem höfðu orðið á íslenskum vinnumarkaði og samfélagi svo skelfilegar, að hún yrði að taka þátt í að berjast gegn þróuninni. Hún hafi fljótlega kynnst fólki sem var að undirbúa framboð til stjórnar í Eflingu og slegist í hópinn. Nú sé verið að ræða og þróa hugmyndir um hvernig megi efla þjónustuna við félagsmenn, ekki síst útlendinga. Skrifstofa Eflingar sé opin frá átta til fjögur. Flestir séu einfaldlega í vinnunni allan þann tíma. Hér á skrifstofunni er ein kona sem talar pólsku. Það er mjög gott, en alls ekki nóg. Ein manneskja getur ekki annað öllum þeim verkefnum sem þarf að sinna fyrir pólska félagsmenn sem ekki tala íslensku.

Hún segir nauðsynlegt að koma öllu efni félagsins á fleiri tungumál, bæði prentuðu efni og því sem sé á vefnum. Það þurfi að vera meira til á pólsku, ekki bara ágrip og útdrættir, heldur helst allt, líka fréttirnar. Það þurfi líka að vera á ensku og líklega enn fleiri tungumálum. Það þurfi að vanda valið.

Við þurfum að fjölga fólki á skrifstofunni sem getur þjónað fólkinu sem ekki talar og skilur íslensku. Það þarf líka að bæta vefinn, til dæmis að setja upp mínar síður, þannig að fólk geti skoðað áunnin réttindi. Það geta ekki allir komið á skrifstofuna á skrifstofutíma. Þessu til viðbótar segir Magdalena að það þurfi að stórauka vinnustaðaheimsóknir, bæði til að veita upplýsingar og til að hlusta á fólkið. Fólkið eigi að ráða stefnunni.

Hingað og ekki lengra
Þegar talið berst að kjaramálunum og þeirri staðreynd að samningar eru lausir um áramótin, segir Magdalena að verið sé að móta kröfurnar. Hún segist þeirrar skoðunar að það þurfi að bæta kjör almenns launafólks, laun séu of lág og húsnæðiskostnaður alltof hár. Það sé dýrt að lifa á Íslandi. Þetta hefur versnað, segir hún, sérstaklega húsnæðismarkaðurinn. Fyrir nokkrum árum gat láglaunafólk keypt íbúð, ef það sparaði og leyfði sér lítið. Það var auðvitað mjög erfitt – en núna er það útilokað, jafnvel þótt fólk vinni á tveimur eða þremur stöðum, 12–14 tíma á sólarhring. Það er bara rugl, ég tala nú ekki um fyrir barnafólk. Núna þarf að vinna svona mikið til að geta greitt húsaleigu. Ég hef búið í Varsjá og í Vancouver. Þar dytti engum í hug að breyta bílskúr í íbúðarhúsnæði og leigja það svo út á uppsprengdu verði. Segjum líka ef ég vildi vinna lengur á daginn, þá þarf dóttir mín að vera lengur á leikskólanum. Það kostar svo mikið að það borgar sig ekki að bæta vinnunni við sig.

Magdalena vonast til að hægt sé að breyta þessu. Það er ekki nóg að tala, það verður að framkvæma líka. Það vantar að fólk segi hingað og ekki lengra. Það gengur ekki að 80% af laununum fari í húsnæði. Pólverjar létu ekki bjóða sér þetta. Í Póllandi leggur fólk niður störf og fer út á götu að mótmæla. Það þarf að gera það hér líka. Í mínum huga var Ísland áður land þar sem maður gat unnið og haft tíma fyrir fjölskylduna. Núna þarf fólk að vera í tveimur vinnum, bara til þess að lifa af og hefur engan tíma fyrir börnin. Ef ég get gert eitthvað til að hjálpa og standa með fólki til þess að breyta Íslandi, þá er ég til í það, segir Magdalena Kwiatkowska að lokum.

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]