Pełniący obowiązki mediatora państwowego w sporze pracowniczym Efling-SA przedstawił dziś propozycję mediacyjną. Treść propozycji dostępna jest na stronie internetowej mediatora państwowego, tutaj. Zostaną tam też zamieszczone dalsze instrukcje dotyczące sposobu głosowania nad propozycją. Głosowanie będzie zarządzane przez biuro mediatora państwowego.
Co zawierała propozycja?
Propozycja mediacyjna jest w swoich głównych punktach zgodna z umową zbiorową pomiędzy SA-SGS. Propozycja zawiera tabelę płac tej umowy, a także inne klauzule, na przykład o wyższej premii grudniowej, premii urlopowej i premii za przetwórstwo ryb.
Wszystkie podwyżki z tabeli oraz ogólna podwyżka o 33.000kr wchodzą w życie od 1 listopada 2022 roku. Podwyżka zostanie dodana przy najbliższej wypłacie wynagrodzeń wraz z wyrównaniem (retrospektywnie, od Listopada 2022).
Odstępstwem od umowy SGS w propozycji mediacyjnej jest stworzenie nowej nazwy stanowiska dla pracowników ogólnych w hotelach. Pracownicy Ci są obecnie o jedną grupę płacową wyżej niż dotychczas.
Propozycji tej towarzyszy osobne porozumienie w sprawie wprowadzenia premii dla kierowców w Skeljungur i Olíudreifing za przewóz materiałów niebezpiecznych (ADR). Osiągnięto również porozumienie z Samskip, podnosząc o 28% wynagrodzenie dodatkowe w ich umowie o pracę oraz podnosząc o jeden przedział płacowy kierowców z uprawnieniami ADR. Zmiany te wchodzą w życie od 1 lutego 2023 roku.
Ta propozycja mediacji została złożona po konsultacjach z obiema stronami sporu, po tym, jak w pełni wyczerpano możliwości negocjacyjne, czyli tak, jak według prawa powinno być. Tak nie było w przypadku propozycji mediacyjnej złożonej przez Aðalsteinna Leifssona 26 stycznia, którą Efling zawsze uważał za nielegalną.
Walka Dawida i Goliata
Kiedy od 1 listopada wygasły ostatnie umowy zbiorowe Efling-SA, komisja negocjacyjna Eflingu walczyła z całych sił, aby uzyskać akceptowalną umowę dla członków Eflingu.
Stało się to bardzo trudne po tym, jak 3 grudnia ogólna federacja pracowników SGS podpisała umowę z SA bez konsultacji z Eflingiem. Od tego momentu inne związki zawodowe, SA i mediator państwowy naciskały na Efling, aby ten zaakceptował umowę bez żadnych zmian. Efling i jego komitet negocjacyjny przez wiele miesięcy walczyli z przytłaczającymi przeciwnościami.
Efling od początku twierdził, że kontrakt z SGS jest nie do przyjęcia dla jego członków. Związek uważał, że kontrakt zapewniał niższe podwyżki niż były potrzebne ze względu na inflację, koszty mieszkań w rejonie stołecznym, które są dużo wyższe niż w innych regionach kraju mimo rekordowych zysków wielu firm. Przedstawiciele związków, które negocjowały kontrakty w grudniu, sami w ostatnich tygodniach zwracali uwagę, że warunki wstępne tych umów okazały się błędne i że przydałyby się im lepsze zabezpieczenia przed inflacją.
Pomimo rozsądnych argumentów Eflingu i wielokrotnych ofert (29 listopada, 21 grudnia i 8 stycznia), w których komisja negocjacyjna stopniowo zbliżała się do swojego przeciwnika, SA nie wyraziło chęci prowadzenia negocjacji w dobrej wierze. Aðalsteinn Leifsson, mediator państwowy, nie podjął żadnych prób zachęcenia do negocjacji i sam nie wziął udziału w zwołanym przez siebie spotkaniu roboczym między Bożym Narodzeniem a Nowym Rokiem, na którym miał być omawiany budżet na dostosowanie umowy SGS do propozycji Eflingu, z uwzględnieniem różnych danych demograficznych i warunków członków Eflingu.
Nielegalna interwencja mediatora państwowego
Spór zaczął stopniowo obracać się wokół tego, czy Efling ma samodzielne prawo do negocjowania własnego kontraktu. Zamiast podjąć merytoryczną dyskusję lub próbę pojednania, Aðalsteinn Leifsson zdecydował się 26 stycznia wymusić na Eflingu propozycję mediacji. Termin złożenia propozycji miał wyraźnie zapobiec strajkowi, który Efling zwołał w hotelach sieci Íslandshótel.
W bezpośredniej sprzeczności z prawem, Aðalsteinn pominął wszelkie konsultacje z Eflingiem przed złożeniem swojej propozycji i zaniedbał swój obowiązek doprowadzenia stron sporu do rzeczywistych rozmów. Związek od początku odrzucił tę propozycję, uznając ją za nielegalną i bezcelową.
Związek utrzymywał również, że biuro mediatora państwowego nie ma legitymacji prawnej, aby wyciągnąć od związku jego rejestr wyborczy. Stanowisko związku Efling zostało potwierdzone przez orzeczenie sądu Krajowego z 13 lutego.
Ministrowie poparli Aðalsteinna
Ministrowie rządu udzielili solidnego wsparcia Aðalsteinnowi Leifssonowi i przy każdej okazji bronili jego działań. Minister pracy Guðmundur Ingi Guðbrandsson nie odważył się jednak spotkać z przedstawicielami Eflingu, aby omówić propozycję mediacji. Zamiast tego opuścił kraj.
Publiczne oświadczenia Guðmundura Ingi i premier Katrín Jakobsdóttir dotyczące bezprawnego postępowania mediatora państwowego wobec pracowników o niskich zarobkach nigdy nie dotyczyły przyznania jego nieprzyzwoitego zachowania, lecz konieczności zmiany islandzkiego prawa pracy. Zaskakujące jest, że większość parlamentarna reaguje na łamanie prawa, zrzucając winę na prawo, zamiast skupić się na tych, którzy je łamią, co potwierdzają sądy.
Jedność w sprawie skutecznych strajków
Komisja negocjacyjna Eflingu poświęciła wiele czasu na przygotowanie się do strajków. Członkowie komisji odwiedzili wszystkie hotele sieci Íslandshótel, aby poinformować tamtejszych pracowników o planowanych strajkach.
Pomimo nieustającej propagandy i gróźb ze strony zarówno SA jak i właścicieli Íslandshótel, członkowie zatwierdzili strajki zdecydowaną większością głosów. Efling wygrał również sprawę wytoczoną mu przez SA o legalność strajków. Strajki rozpoczęły się 7 lutego.
Po nich Efling ogłosił strajki w sieci hoteli Berjaya, w hotelu Reykjavík Edition oraz w Samskip, Skeljungur i Olíudreifing. Wszystkie zostały zatwierdzone zdecydowaną większością głosów i przy dobrym udziale. Komitet ds. zwolnień zatwierdził wszystkie wnioski o kontynuację działań związanych z bezpieczeństwem publicznym.
W świetle zapowiedzianego lokautu firm przez SA komisja negocjacyjna Eflingu postanowiła nie ogłaszać strajków, które zostały zatwierdzone zdecydowaną większością głosów wśród ochroniarzy, sprzątaczek i pracowników większej ilości hoteli.
W sumie 1.433 członków Eflingu głosowało w pięciu oddzielnych głosowaniach strajkowych w styczniu i lutym. W sumie 1,088 głosowało za strajkami, czyli około 76%. Jest to znacznie wyższy wskaźnik poparcia niż w ankiecie przeprowadzonej przez związek wśród swoich członków jesienią ubiegłego roku.
Silni, widoczni, zjednoczeni członkowie
Członkowie Eflingu wyrazili swoją solidarność i ducha walki podczas masowych zgromadzeń i demonstracji, które są największe i najpotężniejsze w islandzkim ruchu pracowniczym od dziesięcioleci. Udział w tych wydarzeniach był całkowicie opcjonalny i nie był wymagany do uzyskania wynagrodzenia za strajk.
Demonstracje przed siedzibą premier 10 lutego doprowadziły do spotkania przedstawicieli Eflingu z panią premier. Pani premier przyjęła jednak żądania i warunki członków Eflingu z taką samą apatią jak przy innych okazjach, gdy dano jej szansę wyrażenia swojego zdania na temat historycznych zmagań pracowników nisko opłacanych w tym sporze.
Faktyczne rozmowy w lutym trwały zaledwie kilka dni
Po orzeczeniu sądu krajowego, 13 lutego Aðalsteinn Leifsson wycofał się ze sprawy Efling-SA, a 14 lutego na jego miejsce powołano Ástráðura Haraldssona.
Zwiększona siła strajków i katastrofa propozycji mediacyjnej Aðalsteinna doprowadziły do tego, że 15 lutego konfederacja SA w końcu zasiadła do stołu. Późnym wieczorem 16 lutego komisja negocjacyjna Eflingu zdecydowała się podjąć próbę prawdziwych negocjacji z nowym mediatorem państwowym i wstrzymała strajki na trzy dni.
W tych negocjacjach Efling wyciągnął rękę jak tylko mógł, demonstrując swoją elastyczność i chęć osiągnięcia porozumienia. To jednak nie wystarczyło i SA zerwało rozmowy 19 lutego, mimo, że rozbieżność między stronami była niewielka, w porównaniu z kontraktem SGS tylko 0 – 10000 kr dzieliło obie strony w propozycjach.
Przymus i puste groźby
Zamiast pójść na uczciwe ustępstwa, SA zdecydowało się ogłosić lokaut dla wszystkich członków Eflingu pracujących w sektorze prywatnym 22 lutego, po głosowaniu w sprawie akcji. Ich celem było opróżnienie funduszu strajkowego Eflingu, przestraszenie członków związku, wymuszenie posłuszeństwa oraz wywarcie presji na rząd, by stanął w tym sporze po stronie SA.
Efling od początku deklarował, że fundusz strajkowy związku nie będzie wykorzystywany do finansowania tych krzywdzących dla pracowników decyzji. Wkrótce szeregi pracodawców zaczęły pękać i jeden po drugim deklarował zwolnienie z lokautu. Ankieta przeprowadzona wśród członków Eflingu ujawniła również, że wielu pracodawców nie odważyło się przekazać swoim pracownikom żadnych informacji o planach lokautu, wyraźnie licząc, że do niego nie dojdzie.
Ostatecznie lokaut został jednostronnie opóźniony przez SA z 3-dniowym wyprzedzeniem 27 lutego. Użycie tej groźby, która była próbą rozpoczęcia nowego i niesprawiedliwego rozdziału w historii islandzkiego rynku pracy, nie zostanie szybko zapomniane.
Jedność, odwaga i duch walki
Efling deklaruje swoją dumę z jedności, ducha walki i odwagi członków związku. Ich walka toczy się przeciwko nierównemu społeczeństwu. Efling stał się siłą napędową zmian w islandzkim społeczeństwie. Walką w ostatnich miesiącach związek pokazał, że jego wizerunek związku walczącego nie zostanie zmieniony.
Związek zachęca swoich członków do głosowania nad propozycją mediacji, zapoznania się z jej treścią i samodzielnego podjęcia decyzji, co o niej myślą.
Efling będzie kontynuował swoją walkę o sprawiedliwość dla pracowników ogólnych i nisko opłacanych, z członkami w sile, zjednoczonymi i widocznymi.